Besin Elementleri
Bitkilerde diğer canlılar gibi yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek adına çeşitli besin elementlerine ihtiyaç duyarlar. Genel olarak bakıldığında bu bitki besin elementleri çeşitli gruplara ayrılmakla beraber mutlak gerekli bitki besin elementleri sayısı 16 tanedir. Bitkiler bu 16 elementin az bir kısmını havadan ve sudan alırken büyük çoğunluğunu topraktan alırlar. Bu sebeple toprak kimyası ve bitki besleme birbiri ile oldukça ilişkilidir. Bitki besin elementlerini en sade hali ile sınıflandırırsak;
Havadan ve Sudan Alınan Elementler | Makro Elementler | Mikro Elementler | Bazı Durumlarda Gerekli Elementler |
Karbon (C) | Azot (N) | Demir (Fe) | Silisyum (Si) |
Hidrojen (H) | Fosfor (P) | Mangan (Mn) | Kobalt (Co) |
Oksijen (O) | Potasyum (K) | Çinko (Zn) |
|
| Kalsiyum (Ca) | Bor (B) |
|
| Magnezyum (Mg) | Bakır (Cu) |
|
| Kükürt (S) | Molibden (Mo) |
|
Havadan Ve Sudan Alınan Elementler
Bu elementler bitki besleme için oldukça önemli olmakla beraber, bitki kütlesinin çok büyük bir kısmını da oluştururlar. Bitkiler bu elementlerden Karbonu (C) havadan, Hidrojeni (H) sudan ve Oksijen (O) ağırlıklı sudan olmak üzere sudan ve havadan karşılarlar. Bu sebepl bu 3 elementin gübreleme ile doğrudan bitkilere verilmesine ihtiyaç kalmaz.
Karbon (C)
Bitkiler tarafından havadan (atmosferden) CO2 formunda alınır. Karbon bütün organik bileşiklerin ana elementlerinden bir tanesidir ve karbonhidratların, proteinlerin yağların ve nükleik asitlerin de temel yapıtaşıdır.
Hidrojen (H)
Bitkiler tarafından sudan, H2O formunda alınan bir elementtir. Aynı Karbon (C) gibi organik bileşiklerin temel elementidir. Bitki metabolizmasında merkezi rol oynayan bir bitki besin elementidir. İndirgen element olmasından dolayı iyon dengesinin sağlanması açısından da önemlidir.
Oksijen (O)
Havadan O2 sudan ise H2O formunda alınan bir elementtir. Birçok canlı gibi bitkiler içinde hayati süreçlerin ilerlemesi için mutlak gereklidir.
Makro Elementler- Mikro Elementler
Bu kısımda da bitki besin elementleri bitkide ki taşınmasına göre; Mobil (hareketli) İmmobil (Hareketsiz) elementler olarak ayrılmaktadır.
Mobil elementlerde noksanlık belirtileri öncelikle yaşlı yapraklarda görülürken immobil elementlerde öncelikle genç yapraklarda ve sürgün uçlarında görünür.
